Systemy oddymiania i odprowadzania ciepła (RWA) dla skutecznej ochrony przeciwpożarowej i wolnych dróg ewakuacyjnych
Najczęstszą przyczyną uszczerbków na zdrowiu i śmierci w razie pożarów jest zatrucie dymem. Gaz spalinowy może spowodować utratę przytomności już po trzech wdechach, a śmierć po dziesięciu. Trujący dym stanowi zatem bezpośrednie zagrożenie. Gazy pożarowe i ciepło można szybko odprowadzić na zewnątrz za pomocą systemu oddymiania i odprowadzania ciepła (RWA).
W przypadku pożaru systemy oddymiania i odprowadzania ciepła chronią przed niebezpiecznymi gazami spalinowymi
W przypadku pożaru pomieszczenia szybko wypełniają się trującymi gazami spalinowymi.
Podczas pożaru zawsze powstaje także dym: z 10 kg papieru lub tektury uwalnianych jest do 10 000 m³ gazów spalinowych. Nawet palący się kosz na śmieci może szybko wypełnić pomieszczenie biurowe dymem od góry do dołu – aż do całkowitego zadymienia. Dym jest największym problemem podczas pożaru zarówno dla osób poszkodowanych, jak i dla straży pożarnej.
Przebieg jest dramatyczny: W ciągu niecałych trzech minut dym początkowo ogranicza widoczność. Ludzie tracą orientację i wpadają w panikę. Drogi ewakuacyjne przestają być rozpoznawalne. Do tego dochodzi tlenek węgla (CO). Jego stężenie gwałtownie wzrasta wraz z postępem pożaru. Wdychanie prowadzi do bólów głowy, objawów zatrucia, utraty przytomności, a nawet śmierci.
Wolne od dymu drogi ewakuacyjne i ratunkowe dzięki instalacji oddymiającej
Trujące gazy spalinowe muszą zostać jak najszybciej usunięte z budynku. Do naturalnego usuwania dymu zainstalowane są systemy oddymiania. Instalacje oddymiające są aktywowane automatycznie (poprzez czujniki dymu) lub ręcznie (poprzez przyciski oddymiania). Otwierają one otwory wentylacyjne, takie jak okna RWA lub naświetla.
W ten sposób gazy spalinowe i energia cieplna są wyprowadzane z budynku. Drogi ewakuacyjne pozostają wolne od dymu, a straż pożarna może szybko i w ukierunkowany sposób rozpocząć działania.
WIĘCEJ O BEZPIECZEŃSTWIE DRÓG EWAKUACYJNYCH
Skuteczne oddymianie wymaga otworów nawiewów
Systemy oddymiania mają kluczowe znaczenie dla funkcjonowania systemów oddymiania i odprowadzania ciepła w górnym obszarze oraz dopływu świeżego powietrza w dolnym obszarze. Te otwory nawiewów pomagają w walce z pożarem.
Systemy napowietrzania powodują:
- zwiększoną wyporność termiczną, a tym samym szybsze odprowadzanie dymu przez okna oddymiające lub otwory w dachu (efekt kominowy);
- warstwę z małą ilością dymu w dolnej części pomieszczenia, która zapewnia dobrą widoczność dróg ratunkowych i ewakuacyjnych;
- zmniejszenie ilości gazów spalinowych i wybuchowych tlących się gazów na skutek czystego spalania;
- zmniejszenie ilości ciepła, co pozwala straży pożarnej zbliżyć się do pożaru.
Wskazówki dotyczące planowania i montażu drzwi napowietrzających w systemie napowietrzania i oddymiania
Jak działa skuteczne oddymianie i odprowadzanie ciepła w przypadku pożaru: Ekspert GEZE, dr Dominik Landerer, wyjaśnia centralną rolę otworów nawiewów w skutecznych systemach odprowadzania dymu i ciepła (RWA) w budynkach oraz udziela praktycznych wskazówek dotyczących planowania i wdrażania drzwi napowietrzających w systemie napowietrzania i oddymiania.
Oddymianie, odprowadzanie ciepła, systemy RWA i systemy wentylacji ciśnieniowej
Oddymianie służy zapobiegawczemu bezpieczeństwu pożarowemu oraz usuwaniu dymu w razie pożaru. Celem jest stworzenie stabilnej warstwy powietrza o małej ilości dymu w pobliżu podłogi, aby można było bezpiecznie korzystać z dróg ewakuacyjnych i ratunkowych. Otwarte oddymianie odprowadza również ciepło z pożaru. Wydłuża to znacznie właściwości nośne elementów nośnych lub oddzielających. Dlatego terminy oddymiania oraz systemu oddymiania i odprowadzania ciepła (RWA) są często używane zamiennie.
- Oddymianie grawitacyjne to system oddymiania, który działa w oparciu o naturalną siłę wyporu termicznego, tj. bez dodatkowego napędu wentylacyjnego (np. wentylatorów).
- Urządzenia do grawitacyjnego odprowadzania dymu i ciepła to na przykład okna, świetliki dachowe i żaluzje wentylacyjne, które otwierają się automatycznie w przypadku pożaru, zapewniając w ten sposób odprowadzanie dymu i gorących gazów z budynku.
Zgodnie z normą DIN EN 12101-2 urządzenie do grawitacyjnego odprowadzania dymu i ciepła jest naturalnie działającym systemem przeznaczonym do montażu jako część systemu oddymiania.
Urządzenie do grawitacyjnego odprowadzania dymu i ciepła składa się z- okna wraz z jego elementami (profilami, uszczelkami, okuciami),
- wypełnienia (np. szyb, paneli) i
- systemu napędowego wraz z jego elementami (napędem, konsolami, okuciami).
- Oddymianie maszynowe działa z napędem silnikowym, np. wentylatorami oddymiającymi. Oddymianie może odbywać się z przewodami oddymiania lub bez.
Terminem odprowadzanie ciepła określa się materiały w powierzchniach ścian lub dachów, które topią się w przypadku wyższych temperatur lub ulegają zniszczeniu. Powstałe w ten sposób otwory umożliwiają uchodzenie ciepła pożaru z palącego się pomieszczenia na zewnątrz. Energia pobrana z pomieszczenia objętego pożarem nie jest dostępna do dalszego ogrzewania, np. elementów nośnych lub oddzielających. W rezultacie elementy te osiągają swoją temperaturę krytyczną z opóźnieniem.
Odprowadzanie ciepła może zatem wydłużyć właściwości nośne elementów nośnych lub oddzielających. Odprowadzanie ciepła jest zwykle skuteczne dopiero wtedy, gdy pożar trwa już od pewnego czasu. Z otworów wydostaje się dym. Jednak z punktu widzenia ochrony osób lub gaszenia pożaru dzieje się to zbyt późno. Dlatego odprowadzanie ciepła nie jest oddymianiem!
Termin systemy oddymiania oraz związane z nim instalacje techniczne są oznaczane skrótem RWA. Naturalne systemy oddymiania i odprowadzania dymu i ciepła (RWA) składają się z:
- urządzeń do oddymiania i odprowadzania ciepła, np. okien, naświetli, świetlików dachowych, z których każde wyposażone jest w układ napędowy
- układu sterowania i zasilania (centrali oddymiania)
- elementów wyzwalających (np. czujnika dymu, przycisku RWA)
- dopływu powietrza (np. przez otwarte okna lub drzwi)
- ewentualnie kurtyn dymowych (do podziału większych pomieszczeń)
W bezpiecznych klatkach schodowych systemy wentylacji ciśnieniowej są obowiązkowe: Zgodnie z niemieckim Wzorcowym Kodeksem Budowlanym (MBO § 33) bezpieczna klatka schodowa musi być zaprojektowana w taki sposób, aby ogień i dym nie mogły się do niej przedostać. Wymagany brak dymu gwarantują ciśnieniowe systemy wentylacyjne lub ciśnieniowe systemy ochrony przed dymem.
Funkcje systemu oddymiania
Systemy oddymiania i odprowadzania ciepła (RWA) służą jako zapobiegawcza ochrona przeciwpożarowa w pierwszej kolejności do ochrony osób. Ale spełniają także inne funkcje:
Ochrona osób | Ochrona środowiska | Ochrona wartości materialnych |
Aktywne ratownictwo | Minimalizacja szkód gaśniczych | Wsparcie działania gaśniczego |
Pasywne ratownictwo | Minimalne działania gaśnicze | Wentylacja pożaru |
Lokalizacja pożaru | Minimalizacja obciążeniem termicznym |
Systemy oddymiania i odprowadzania ciepła
Instalacje oddymiania umożliwiają ucieczkę, ratunek i działania gaśnicze. © GEZE GmbH
Systemy oddymiania i odprowadzania ciepła
Bez systemów oddymiania w budynku gromadzą się toksyczne gazy spalinowe i ciepło. © GEZE GmbH
Rozwiązania systemu oddymiania GEZE
GEZE oferuje kompletne rozwiązania nawiewu i wywiewu, umożliwiające bezpieczne, szybkie i naturalne oddymianie w razie pożaru, a także inteligentne moduły sterujące do napowietrzania grawitacyjnego. System RWA firmy GEZE zapewnia usuwanie dymu (odprowadzanie dymu lub oddymianie) oraz odprowadzanie ciepła w razie pożaru. W tym celu łatwe w montażu i przyjazne dla użytkownika elektryczne napędy łańcuchowe jako bezpośrednie napędy otwierające oraz wydajne elektryczne napędy wrzecionowe otwierają i zamykają powierzchnie nawiewne i wywiewne. Pozwala to na szybkie tworzenie dużych kątów otwarcia w drzwiach i oknach, przez które może wydostawać się dym lub przedostawać się świeże powietrze, w zależności od projektu.
System usuwania dymu i ciepła od GEZE © GEZE GmbH
Sterowanie systemem oddymiania odbywa się za pomocą modułu sterującego do napowietrzania grawitacyjnego GEZE. Posiada on dwa niezależne źródła zasilania elektrycznego (sieciowe i akumulatorowe), które zapewniają działanie w każdej sytuacji.
W przypadku pożaru następuje szybkie wyzwolenie przez automatyczne czujki (dymu lub ciepła), zewnętrzną instalację sygnalizacji pożaru (SSP) lub ręcznie (przycisk oddymiania). Okna, naświetla, świetliki dachowe i drzwi mogą być sterowane w zależności od kierunku wiatru, tak aby w przypadku pożaru dym był odprowadzany przez stronę budynku odwróconą od wiatru.
Napędy do urządzeń do grawitacyjnego odprowadzania dymu i ciepła GEZE
GEZE oferuje napędy, które są testowane i certyfikowane zgodnie z normą EN 12101 część 2 w urządzeniach do grawitacyjnego odprowadzania dymu i ciepła. Napędy GEZE są testowane i certyfikowane jako urządzenia do grawitacyjnego odprowadzania dymu i ciepła z profilami aluminiowymi takich producentów jak Schüco, Akotherm, Kawneer Alcoa, Wicona, Heroal, Aluprof oraz z profilami drewnianymi i drewniano-aluminiowymi producenta M Sora.
Urządzenia do grawitacyjnego odprowadzania dymu i ciepła GEZE, które są używane do automatycznej wentylacji pożarowej, mogą oczywiście być również używane do codziennej wentylacji. Są to zatem urządzenia dwufunkcyjne, które znajdują zastosowanie nie tylko w przypadku pożaru. Jeśli urządzenia do grawitacyjnego odprowadzania dymu i ciepła są również używane do codziennej wentylacji, przydatne są dodatkowe komponenty do automatyzacji, takie jak przyciski przewietrzania, sterowanie deszczowe + wiatrowe lub czujniki temperatury i CO2.
Do urządzeń do grawitacyjnego odprowadzania dymu i ciepła GEZE
Specjalnie do drzwi napowietrzających w systemie napowietrzania i oddymiania: GC Lock Control SHEV
GEZE oferuje rozwiązania napowietrzające RWA z jednego źródła. Oprócz napędu drzwi rozwieranych, siłownika ramieniowego, centrali oddymiania i zamków z napędem, GEZE oferuje dodatkowy sterownik zamka elektromechanicznego GC Lock Control SHEV, przeznaczony specjalnie do drzwi napowietrzających w systemie napowietrzania i oddymiania, który umożliwia proste i bezpieczne okablowanie komponentów w drzwiach jednoskrzydłowych lub dwuskrzydłowych. Za pomocą GC Lock Control SHEV podczas oddymiania zamki z napędem są zasilane napięciem i odpowiednio sterowane przez sterowaną centralę RWA. Kolejną specjalną funkcją jest możliwość podłączenia konwertera DC/DC do jednostki sterującej GC Lock Control SHEV. Dzięki temu użytkownik może obsługiwać nie tylko zamki z napędem 24 V, ale również zamki z napędem 12 V, a nawet kombinację obu wariantów. Zapewnia to większą elastyczność w planowaniu systemów oddymiania.
Więcej o drzwiach napowietrzających w systemie napowietrzania i oddymiania
Inteligentna integracja systemów usuwania dymu i ciepła w technice sterowania budynkiem
Moduły interfejsu umożliwiają połączenie sieciowe rozwiązań oddymiania i odprowadzania ciepła GEZE także w świecie KNX i BACnet techniki sterowania budynkiem. Inteligentna automatyka budynku umożliwia realizację energooszczędnej wentylacji sterowanej czujnikami i tym samym zdrowego klimatu w pomieszczeniu, a także centralne monitorowanie stanów okien.
Inwestycja w myGEZE Connectivity opłaca się
© GEZE GmbH
Za pomocą naszego kalkulatora amortyzacji myGEZE Connectivity określamy, jak szybko zwracają się inwestycje w inteligentną automatykę budynku – dzięki oszczędnościom, większemu bezpieczeństwu i lepszej jakości powietrza.
Oblicz czas amortyzacji dla swojego budynkuSystemy oddymiania należą do technicznej ochrony przeciwpożarowej. Zyskuje ona coraz większe znaczenie na etapie planowania budynku. Im wcześniej ochrona przeciwpożarowa zostanie włączona do fazy planowania, tym lepiej można zrealizować projekt architektoniczny i uniknąć pracochłonnego doposażenia lub dodatkowych kosztów.
Poświadczenia i koncepcje ochrony przeciwpożarowej są ważnymi elementami wniosków budowlanych. Złożone projekty budowlane wymagają specjalistycznej wiedzy do przygotowania tych poświadczeń. GEZE wspiera i doradza podczas opracowywania koncepcji ochrony przeciwpożarowej.
Zostań ekspertem ds. systemów ochrony przeciwpożarowej – dzięki naszemu bezpłatnemu raportowi
Nasz bezpłatny raport dotyczący ochrony ppoż. zawiera wszystkie ważne informacje na temat drzwi przeciwpożarowych, samozamykaczy, napędów i mechanizmów podtrzymania położenia otwarcia.
Korzyści dla klientów:
- przegląd typowych błędów wraz z listą kontrolną pozwalającą ich uniknąć
- ważne informacje na temat wszystkich komponentów drzwi przeciwpożarowych
- wskazówki od prawników i ekspertów ds. ochrony przeciwpożarowej
- wgląd w najważniejsze normy
- wszystko o konserwacji i modernizacji drzwi przeciwpożarowych
Do bezpłatnego raportu na temat ochrony przeciwpożarowej
GEZE zapewnia również wsparcie podczas konfiguracji centrali oddymiania w postaci programu obliczeniowego „WinCalc”:
- Prosto: Konfiguracja centrali w WinCalc prowadzi użytkownika krok po kroku przez niezbędne pytania.
- Profesjonalnie: WinCalc przejmuje kontrolę wiarygodności i zautomatyzowane projektowanie centrali oddymiania.
- Szybko: Przeniesienie wyników do sklepu umożliwia szybkie przełączanie między projektem technicznym a handlowym przetwarzaniem projektu.
- Indywidualnie: Użytkownik otrzymuje schemat okablowania, który jest dopasowany do obiektu.
- W sposób zrównoważony: Plany są przypisywane do zlecenia, dzięki czemu zapewniają przejrzystą dokumentację – nawet na później.
Nasza struktura sprzedaży posiada kompetentnych partnerów do kontaktu w zakresie doradztwa obiektowego i handlowo-technicznego oraz szeroko zakrojony program partnerski urządzeń do grawitacyjnego odprowadzania dymu i ciepła. Nasza ogólnoeuropejska sieć spółek zależnych i przedstawicieli handlowych gwarantuje dostawę urządzeń do grawitacyjnego odprowadzania dymu i ciepła GEZE nawet poza granice Niemiec. Oferujemy również wsparcie w procesie certyfikacji i przygotowaniu odpowiedniej dokumentacji.
GEZE wspiera ponadto realizację techniczną, oferując różne seminaria na temat systemów RWA.
Video montażowe dla napędów okiennych Slimchain i Powerchain:
Instalacja oddymiająca jest uśpionym urządzeniem zabezpieczającym. Nawet po wielu latach musi być ona niezawodna i w pełni sprawna do uruchomienia w razie pożaru. Stała i profesjonalna konserwacja jest niezbędna do zapewnienia tego funkcjonalnego bezpieczeństwa. Jeśli system oddymiania nie jest konserwowany lub nie jest konserwowany prawidłowo, nie ma gwarancji trwałej niezawodności działania.
GEZE Service oferuje regularny serwis i wykwalifikowaną konserwację systemów automatycznych – oczywiście także systemów usuwania dymu i ciepła – przez wykwalifikowanych serwisantów.
